Werktijden en vakantie

Arbeidstijdenwet

Het is logisch dat je werkgever je vaker wil inroosteren als het druk is en minder vaak een beroep op je doet als het rustiger is. Om medewerkers te beschermen is er de Arbeidstijdenwet. De Arbeidstijdenwet (ATW) geldt voor alle medewerkers die minder dan driemaal het wettelijk minimumloon verdienen. Medewerkers die meer verdienen maar regelmatig in de nacht en/of op risicovolle plekken werken vallen ook onder de Arbeidstijdenwet. Volgens de Arbeidstijdenwet mag een dienst niet langer zijn dan 12 uur en de wekelijkse arbeidstijd maximaal 52 uur. In een periode van 4 weken mag je gemiddeld maximaal 205 uur werken. 

Pauze

Als je 18 jaar of ouder bent, heb je na 5,5 uur werken recht op 30 minuten pauze. Deze pauze kan zo nodig worden gesplitst in pauzes van elk tenminste 15 minuten. Let op: ben je jonger dan 18 jaar? Dan heb je na 4,5 uur werken recht op een pauze van 30 minuten. De pauze mag ook worden gesplitst in pauzes van elk tenminste 15 minuten. 

Overuren

Arbeidsuren, door de werkgever opgedragen, buiten de normale arbeidstijd worden op grond van de cao recreatie beschouwd als overuren. Tot overuren worden gerekend, alle uren of gedeeltelijk daarvan boven de 152 uur per 4 weken of boven de 10 uur per dag. Overuren worden vergoed in de vorm van vrije tijd. Voor ieder uur overwerk geldt een vergoeding van één uur vrije tijd. Je overlegt met je werkgever wanneer je deze vrije tijd wilt opnemen. 

Werk je op basis van een jaarurennorm contract, dan kan er geen sprake zijn van overuren. Als je meer werkt dan de jaarurennorm die je in je arbeidsovereenkomst hebt staan, is er sprake van overwerkuren. Voor de compensatie van overwerkuren gelden andere regels, zie art. 13 van de cao.

Werk je als fulltimer in een seizoensbedrijf of flexitimer per periode/maand meer dan de overeengekomen gemiddelde arbeidstijd per periode of maand, dan worden deze uren aangemerkt als plusuren en niet als overuren. Voor de compensatie hiervan gelden de regels uit art. 11 en 12 van de cao recreatie en onderstaand bij het kopje ‘minuren’.

Minuren

Minuren zijn de uren die een fulltimer in een seizoensbedrijf of flexitimer per periode/maand minder werkt dan de overeengekomen gemiddelde arbeidstijd per periode of maand.

Aan het einde van de referteperiode maakt je werkgever de balans op van het aantal plusuren en het aantal minuren. Heb je aan het einde van de referteperiode nog minuren staan? Dan vervallen deze. Behalve als de oorzaak van de minuren in redelijkheid voor jouw rekening komt. In dat geval moet je de minuren uiterlijk binnen 2 maanden na afloop van de referteperiode inhalen. Daarna vervallen ze. 

Voor flexitimers geldt daarnaast: Je werkgever dient je plus- en minuren bij te houden, deze uren worden maandelijks of periodiek schriftelijk door je werkgever verantwoord. Je werkgever kan een spaarsysteem hanteren voor het sparen van de plusuren (tot maximaal het aantal plusuren overeengekomen in je arbeidsovereenkomst). Deze “spaarrekening” kun je inzetten als er minuren ontstaan. Je werkgever mag deze minuren niet verrekenen met vakantiedagen of andere vrije dagen, tenzij jij hier expliciet om vraagt!

Het aantal plusuren die boven de maximum overeengekomen gegarandeerde arbeidstijd uitkomen, betaalt je werkgever uit na afloop van de maand of periode.

Feestdagen

Werk je op een van de erkende feestdagen, dan gelden er speciale regels met betrekking tot vrije uren. De cao recreatie rekent de volgende erkende feestdagen:

• Nieuwjaarsdag
• Eerste en Tweede Paasdag
• Koningsdag
• 5 mei (één keer in de vijf jaar)
• Hemelvaartsdag
• Eerste en Tweede Pinksterdag
• Eerste en Tweede Kerstdag

Heb je op één van bovenstaande feestdagen gewerkt tussen 02.00 uur tot en met 02.00 uur van de daaropvolgende dag? Dan heb je recht op vervangende vrije tijd. Dit geldt echter niet als je hulpkracht bent. Daarnaast mag jouw werkgever jou, mits je geen hulpkracht bent, op twee erkende feestdagen per kalenderjaar niet inroosteren! Heb je een full- of parttime contract en werk je op vaste dagen per week, waarbij deze vaste werkdagen contractueel vastgelegd zijn? Dan heb je voor elke erkende feestdag recht op een vrije dag met behoud van loon, als de feestdag op jouw vaste werkdag valt en jouw bedrijf gesloten is. Zijn jouw vaste werkdagen niet contractueel vastgelegd? Dan wordt er gekeken naar welke dagen je het afgelopen halfjaar hebt gewerkt.

Ben je flexitimer of werknemer met jaarurennorm en word je in een aaneengesloten periode van 6 maanden of langer op eenzelfde dag ingeroosterd? Dan heb je voor elke erkende feestdag recht op een vrije dag met behoud van loon als de feestdag op diezelfde dag valt en het bedrijf of een afdeling gesloten is.

Vakantie

De meeste werkgevers kiezen ervoor om het kalenderjaar als vakantiejaar aan te houden. Het vakantiejaar loopt van 1 januari tot en met 31 december. Op deze manier is het makkelijker om te zien wanneer vakantiedagen komen te vervallen. Wil je weten waar je recht op hebt? Lees dan verder.

Opbouw vakantiedagen
Volgens de wet heb je als medewerker, bij een fulltime dienstverband, recht op 20 vakantiedagen per jaar. In een cao zijn ook vaak bovenwettelijke vakantiedagen opgenomen. Val je onder de cao recreatie? Dan heb je bij een fulltime dienstverband 25 vakantiedagen. Deze bestaan uit:

• 20 wettelijke dagen
• 5 bovenwettelijke dagen

Als parttimer krijg je vakantiedagen naar evenredigheid van de voor jou geldende arbeidstijd. De cao recreatie biedt jou de mogelijkheid om vakantiedagen te kopen of te verkopen. Check de voorwaarden in de cao.  

Ben je voor vier weken of korter aangenomen? Dan krijg je je vakantierechten uitbetaald bij beëindiging van het dienstverband. Ook voor hulpkrachten met all-in loon geldt dat deze hun vakantierechten tegelijk met het loon krijgen uitbetaald. Je basissalaris wordt dan verhoogd met 19,49%.

Opnemen vakantie
Wil je vakantie opnemen? Dan dien je een schriftelijk verzoek in bij je werkgever. In dit verzoek geef je aan wanneer en voor hoe lang je vrij wilt. Je werkgever legt de vakantie dan, voor zover dat mogelijk is, vast volgens jouw wensen.

Je werkgever moet binnen twee weken op jouw aanvraag reageren. Doet hij dat niet, dan staat de vakantie in principe vast. Een afwijzing kan alleen als je werkgever dat binnen twee weken doet en  daarvoor een gewichtige reden heeft, bijvoorbeeld omdat er al teveel andere collega’s op hetzelfde moment vrij zijn. Twijfel je of je werkgever jouw verzoek terecht heeft afgewezen, neem dan contact met ons op.

Voorkom dat je vrije dagen vervallen
Vakantiedagen zijn helaas niet oneindig geldig, zorg dus dat je ze op tijd opneemt. Wettelijke vakantiedagen vervallen zes maanden na het kalenderjaar waarin je ze hebt opgebouwd. Wettelijke vakantiedagen die je hebt opgebouwd in de periode van 1 januari 2023 t/m 31 december 2023 vervallen dus op 1 juli 2024. Bovenwettelijke vakantiedagen verjaren pas na vijf jaar.

Vakantiegeld

Iedereen die werkt heeft recht op vakantiegeld. Jij dus ook. Dit wordt één keer per jaar uitbetaald, uiterlijk 30 juni. Het vakantiegeld in de recreatie bedraagt 8% van het loon* dat je in het vakantiejaar (1 juni t/m 31 mei het jaar daarop) bij je werkgever hebt verdiend. Het vakantiegeld is vaak iets minder dan een bruto maandsalaris. Als je hulpkracht bent met een all-in salaris wordt je vakantiegeld uitbetaald samen met je salaris.

*Onder loon vallen geen toeslagen, eventuele gratificaties en beloning in natura.

Meer of minder werken

In de Wet Flexibel Werken (WFW) zijn regels opgenomen om een verzoek om meer of minder uren te werken, of flexibel te gaan werken in te dienen. Je kunt een verzoek indienen als je aan de volgende voorwaarden voldoet:

• Je bent minimaal een half jaar in dienst
• Je werkt bij een bedrijf met minimaal 10 werknemers
• Je moet je verzoek schriftelijk doen en uiterlijk 2 maanden voor de gewenste ingangsdatum

Schrijf een brief waarin je je werkgever vraagt of je meer, minder of flexibel mag gaan werken. Je hoeft geen reden voor je verzoek te geven. Stuur dit verzoek tenminste 2 maanden voor de datum dat je meer of minder wilt gaan werken naar je werkgever. Bekijk hier een voorbeeldbrief.

Je werkgever moet met jou overleggen over het verzoek. Ook zal hij nagaan of er voor het bedrijf redenen zijn waarom het niet zou kunnen. Uiteindelijk neemt de werkgever een beslissing. Uiterlijk een maand voordat je korter of langer wilt gaan werken, moet je een schriftelijk bericht krijgen of je werkgever akkoord gaat met je verzoek om meer of minder te gaan werken. Is je werkgever akkoord met je verzoek om meer of minder te gaan werken, dan wordt je arbeidsovereenkomst aangepast. Houd er rekening mee dat je arbeidsovereenkomst daarmee dan ook echt is veranderd. De nieuwe afspraken blijven dus gelden, ook als je omstandigheden (weer) veranderen. In principe moet je werkgever uitgaan van de werktijden die jij wilt. Kan dat niet, dan moet hij schriftelijk aangeven waarom dat niet kan en een voorstel doen voor een andere verdeling. Jij beslist of je daarop ingaat. Zo niet, dan gaat de aanpassing niet door.

Als je werkgever niet akkoord gaat, hoor je dat ook uiterlijk een maand van tevoren per brief. Je werkgever is verplicht om daarbij te melden wat de reden is dat hij je verzoek afwijst. Het is mogelijk dat je werkgever niets doet. Heb je een maand voordat je meer of minder zou willen gaan werken nog niets gehoord? Dan mag je doen alsof je werkgever akkoord is gegaan met je verzoek, ook al is dat door je werkgever niet schriftelijk bevestigd.

Als je werkgever jouw verzoek terecht weigert, moet je 1 jaar wachten voordat je een nieuw verzoek mag doen.