Wanneer een bedrijf zijn schulden niet meer kan betalen, kan de werkgever of de schuldeiser(s) een faillissement aanvragen bij de rechtbank. Schuldeisers zijn bijvoorbeeld: de bank, de belastingdienst en leveranciers. Ook werknemers kunnen schuldeisers zijn en dus het faillissement van hun werkgever aanvragen. Dit gebeurt bijvoorbeeld als werknemers geen loon meer krijgen. Om een faillissement te kunnen aanvragen moeten er minimaal twee schuldeisers zijn en minimaal één van de schulden moet direct opeisbaar zijn.
De aanvraag van een faillissement neemt enige tijd in beslag. Heeft de rechter het faillissement nog niet uitgesproken, maar heb jij niet op tijd je loon ontvangen? Stuur je werkgever dan een loonvorderingsbrief, bij voorkeur per aangetekende post. Download hier een voorbeeld van een loonvorderingsbrief. Zo maak je duidelijk dat je er alles aan doet om je salaris te krijgen. Deze brief kun je in een later stadium ook aan het UWV en de curator laten zien.
Hoe weet ik of mijn werkgever failliet is?
Een bedrijf is pas failliet als de rechter het faillissement heeft uitgesproken. De uitspraak wordt in het Centraal Insolventieregister geplaatst. Op de website www.rechtspraak.nl heeft iedereen inzage in dit register.
Wat doet een curator?
De curator is een advocaat die is gespecialiseerd in de afhandeling van faillissementen. De curator wordt aangesteld door de rechtbank. Vanaf het moment dat hij is aangesteld, gaan de bevoegdheden van de werkgever over naar de curator. De werkgever mag voor het bedrijf niet meer zelfstandig beslissingen nemen en geen betalingen doen.
Mag de curator mij ontslaan?
De curator mag de arbeidsovereenkomst opzeggen. Hiervoor is geen toestemming nodig van het UWV of de rechter. Het opzeggen van de arbeidsovereenkomst is meestal één van de eerste dingen die de curator doet. Je krijgt een brief waarin staat per wanneer de arbeidsovereenkomst eindigt. De curator mag alle arbeidsovereenkomsten opzeggen. Er gelden geen opzegverboden. Dit betekent dat je arbeidsovereenkomst ook kan worden opgezegd als je bijvoorbeeld ziek bent. Je ontvangt ook geen transitievergoeding.
De curator moet in beginsel de opzegtermijn die in je cao of arbeidsovereenkomst staat in acht nemen, maar is maximaal 6 weken is. Dat geldt dus ook als in je cao of arbeidsovereenkomst een langere termijn staat. De opzegtermijn gaat meteen lopen.
Was je op 1 januari 1999 minimaal 1 jaar in dienst bij de werkgever en was je toen 45 jaar of ouder? Dan geldt voor jou mogelijk een langere opzegtermijn.
Achterstallig loon
Als een werkgever failliet wordt verklaard zijn de lonen vaak nog niet volledig voldaan. Het UWV kan de loonbetalingsverplichtingen van de werkgever dan overnemen. Je kunt je melden bij het UWV en een uitkering wegens betalingsonmacht aanvragen. Vaak organiseert het UWV bijeenkomsten speciaal voor werknemers waar je naartoe kunt gaan. Het UWV kan jou dan helpen met het invullen van alle formuleren en het aanvragen van de uitkering.
Welke vorderingen worden door het UWV overgenomen?
- Het loon dat je nog tegoed hebt over maximaal 13 weken voor de opzegdatum. Bijvoorbeeld achterstallig loon, overuren, onkostenvergoeding, dertiende maand, atv/adv-dagen.
- Het loon over de opzegtermijn tot maximaal 6 weken na de opzegdatum.
- Over maximaal 1 jaar voor het einde van het dienstverband: je vakantiegeld, vakantiedagen en niet afgedragen pensioenpremies.
Wat te doen als het UWV niet vergoedt?
Het kan zijn dat het UWV niet alle vorderingen betaalt die je op je werkgever hebt. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer je een loonachterstand hebt van meer dan 13 weken. Alle vorderingen die niet door het UWV worden vergoed, kun je indienen bij de curator. Houd er wel rekening mee dat de kans erg klein is dat je jouw vordering daadwerkelijk ontvangt. Volgens de wet heeft de vordering van bijvoorbeeld de belastingdienst voorrang, dan blijft er meestal voor de overige schuldeisers weinig meer over. Het duurt bovendien vaak lang voordat je bericht krijgt of je je vordering krijgt betaald.
Kan de curator mij verplichten om door te werken tijdens de opzegtermijn?
Ja, dat kan. Tijdens de opzegtermijn ben je nog gewoon in dienst.
Wat als ik een nieuwe baan vind?
Je kunt je baan opzeggen bij de curator. Houd wel rekening met een opzegtermijn. Deze staat in je contract of cao. Meestal is de opzegtermijn voor een werknemer 1 maand. In geval van faillissement is je opzegtermijn, net zoals die van de curator, in ieder geval nooit langer dan 6 weken. Vaak mag je eerder weg van de curator, maar overleg dit wel altijd.
Heb je een concurrentiebeding of relatiebeding in jouw arbeidsovereenkomst staan. Houd er dan rekening mee dat deze in principe gewoon blijven gelden.
Wat is een doorstart?
Een doorstart is het voortzetten van (de gezonde delen van) het bedrijf ná faillissement. De curator beoordeelt of het bedrijf geheel of gedeeltelijk kan worden doorgestart. Als er sprake is van een mogelijke doorstart, word je daar als werknemer over geïnformeerd.
Als er sprake is van een doorstart na een faillissement, behoud ik dan mijn arbeidsvoorwaarden?
Nee, in geval er geen sprake is van een voorbereide doorstart is er geen sprake van een overgang van onderneming. Je krijgt een nieuwe arbeidsovereenkomst aangeboden. Dit kan betekenen dat je een ander salaris en andere arbeidsvoorwaarden krijgt. Wel is het zo dat als je een gelijke functie krijgt aangeboden er niet opnieuw een proeftijd mag worden opgenomen in het contract.
Mocht je te maken krijgen met een dergelijke situatie, stuur dan voordat je tekent je contract naar ons op ter controle.
Is de nieuwe eigenaar verplicht om mij in dienst te nemen?
De curator probeert bij een doorstart altijd zoveel mogelijk personeel bij de nieuwe eigenaar te plaatsen, maar dat lukt niet altijd. De nieuwe eigenaar is niet verplicht personeel over te nemen.
Ben ik verplicht bij de nieuwe eigenaar te gaan werken?
Bij een doorstart kun je een baan bij de nieuwe eigenaar niet zomaar weigeren. Je moet in het kader van de WW immers passend werk accepteren anders ben je verwijtbaar werkloos en kan dit consequenties hebben voor je recht op een uitkering.
Wat als ik werkloos word?
Als je weet dat je je baan kwijt bent, schrijf je dan zo snel mogelijk in bij het UWV als werkzoekende. Dit is een voorwaarde om een WW-uitkering te kunnen krijgen.
Is surseance van betaling hetzelfde als faillissement?
Surseance, ook wel uitstel van betaling genoemd, is bedoeld om een bedrijf dat tijdelijk zijn schulden niet meer kan voldoen, een financiële adempauze te gunnen. Op die manier hoopt de werkgever dat hij orde op zaken kan stellen. In deze tijd kan er worden gezocht naar eventuele geldschieters, zodat een faillissement in de toekomst voorkomen kan worden. Helaas is dat niet altijd mogelijk, dan volgt er alsnog een faillissement.
Als de rechter een bedrijf surseance van betaling verleent kun je deze uitspraak ook terugvinden in het Centraal Insolventieregister. Als de surseance is uitgesproken wordt er een bewindvoerder aangewezen die samen met je werkgever de financiële situatie in kaart brengt en gaat beheren. De werkgever heeft voor belangrijke beslissingen medewerking, machtiging of bijstand nodig van de bewindvoerderTijdens de surseance kunnen schulden niet willekeurig worden afgelost. De schulden die zijn ontstaan voor de surseance worden naar evenredigheid betaald. Dit betekent dat het zomaar kan zijn dat je niet je volledige loon krijgt uitbetaald.
Als werknemer kun je dan – net zoals bij faillissement - bij het UWV een uitkering aanvragen wegens betalingsonmacht.