Min- en plusuren: hier moet je op letten

Moet je gemiste uren inhalen? En hoe krijg je extra gewerkte uren gecompenseerd? En wanneer geldt werk als overwerk? Per sector verschillen hiervoor de regelingen. Jurist Angela Burgemeester somt per sector punten op waarop je moet letten, bijvoorbeeld als je contract eindigt en je een eindafrekening krijgt toegestuurd. 

Cao horeca 
De horeca-cao gaat uit van een gemiddelde arbeidsduur per week, dit betekent dat je de ene week soms meer werkt dan de andere.  

In de horeca werk je de ene week soms meer dan de andere week, bijvoorbeeld vanwege drukte of een zieke collega. De normale arbeidstijd in de horeca bedraagt 1.976 uur per referteperiode en gaat uit van een gemiddelde arbeidsduur van 38 uur per week (fulltime). 

Minuren zijn uren die je minder werkt dan dat je op basis van jouw arbeidsovereenkomst per week zou moeten werken, maar wel uitbetaald zijn. Overuren zijn de uren die je, op verzoek van je werkgever, in een week méér werkt dan je volgens contract zou moeten werken. Gedurende de referteperiode kan er geplust en gemind worden. Aan het einde van de referteperiode wordt vervolgens bekeken hoeveel overuren en/of minuren je hebt gemaakt. 

• Overuren en minuren kunnen gedurende een periode van 12 maanden (referteperiode) met elkaar worden gecompenseerd. 
• ​Overuren worden binnen drie maanden na afloop van de referteperiode gecompenseerd in tijd voor tijd.  
• Is dat niet mogelijk? Dan moet je werkgever elk overuur tegen 100% van het uurloon uitbetalen binnen de drie maanden die daarop volgen.
• ​Minuren komen aan het einde van de referteperiode te vervallen, tenzij de oorzaak van de minuren bij jou ligt. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer je jezelf te weinig inroostert. Minuren moeten dan uiterlijk binnen drie maanden na afloop van de referteperiode worden ingehaald. Daarna vervallen ze. 

• Als je minuren hebt aan het einde van je contract, dan mag de werkgever die verrekenen met de eindafrekening. Dit kan alleen als je als werknemer verantwoordelijk bent voor het ontstaan van die minuren, bijvoorbeeld doordat je te veel verlof hebt opgenomen. 

Cao catering 
Werk je in de catering onder deel A dan is overwerk al het werk bovenop de normale arbeidstijd. Medewerkers die ouder zijn dan 18 jaar maken overuren zodra ze langer werken dan 40 uur per week of 9 uur per dag. De werknemer die overwerk heeft verricht, heeft recht op een overwerktoeslag zoals opgenomen in de overwerkmatrix die op de werknemer van toepassing is. Het recht op de toeslag geldt vanaf het moment dat de normale arbeidstijd 15 minuten is overschreden met terugwerkende kracht tot aanvang van deze 15 minuten. 

In de cao catering deel A is daarnaast een plus-en-minurenregeling opgenomen die het mogelijk maakt om per week maximaal 20 procent meer of minder ingeroosterd te worden. Wat als deze meer of minder gewerkte uren zich opstapelen? 

• Aan het einde van het kwartaal worden plus- en minuren tegen elkaar weggestreept. 
• ​Is het saldo negatief, dan mag je werkgever maximaal 1 roostervrije dag (adv-dag) gebruiken om de minuren te verrekenen, tenzij de werkgever de werknemer niet in staat heeft gesteld de overeengekomen arbeidsduur te verrichten. 
• Is het saldo positief (je hebt meer plusuren dan minuren) dan worden deze plusuren in de maand na afloop van het kwartaal uitbetaald. 

Val je onder deel B van de catering cao, dan gelden dezelfde regels als in de horeca cao. 
  

Cao recreatie 
Als je in de recreatie op verzoek van je werkgever meer werkt dan is afgesproken, dan geldt dit werk volgens de cao recreatie buiten de normale arbeidstijd als overuren. 

• Overuren zijn alle uren (of delen daarvan) boven de 152 uur per 4 weken of boven de 10 uur per dag. 
• Overuren krijg je vergoed in de vorm van vrije tijd: voor ieder uur overwerk een uur vrije tijd. Wanneer je de vrije tijd opneemt, moet je werkgever met jou overleggen. Daarna wordt dit moment vastgesteld. 
• Overwerk wordt vastgesteld aan het einde van de referteperiode (periode van 12 maanden). De overuren dienen uiterlijk in de zes maanden hierop volgend te worden gecompenseerd in vrije tijd. Lukt dat niet dan moeten de uren uiterlijk in de zevende maand na afloop van de referteperiode zijn uitbetaald tegen 150%. 

Let op: medewerkers van 55 jaar en ouder en zwangere werknemers hoeven geen overwerk te verrichten. 

Werk je op basis van een jaarurennorm contract, dan kan er geen sprake zijn van overuren. Als je meer werkt dan de jaarurennorm die je in je arbeidsovereenkomst hebt staan, is er sprake van overwerkuren. Voor de compensatie van overwerkuren gelden andere regels, zie art. 12A van de cao. 

Werk je als fulltimer in een seizoensbedrijf of flexitimer per periode/maand meer dan de overeengekomen gemiddelde arbeidstijd per periode of maand, dan worden deze uren aangemerkt als plusuren en niet als overuren. Voor de compensatie hiervan gelden andere regels, meer hierover vind je in art. 15 van de cao recreatie en onderstaand bij het kopje ‘minuren’. 

Minuren 
Minuren zijn de uren die een fulltimer in een seizoensbedrijf of flexitimer per periode/maand minder werkt dan de overeengekomen gemiddelde arbeidstijd per periode of maand. 

Aan het einde van de referteperiode (periode van 12 maanden) maakt je werkgever de balans op van het aantal plusuren en het aantal minuren. Plusuren dienen na afloop van de referteperiode binnen 6 maanden te worden gecompenseerd in vrije tijd. Lukt dat niet, dan moeten ze in de zevende maand worden uitbetaald tegen 100% van je loon. Voor minuren geldt dat deze ingehaald moeten worden binnen twee maanden na afloop van de referteperiode, daarna komen ze te vervallen. Let op: per 1 januari 2023 komen eventuele minuren na afloop van de referteperiode automatisch te vervallen. Zij moeten enkel nog ingehaald worden als de minuren door toedoen van de werknemer zelf zijn ontstaan.  Bijvoorbeeld omdat je jezelf te weinig hebt ingeroosterd. Na twee maanden vervallen ze. 

Voor flexitimers geldt daarnaast: Je werkgever dient je plus- en minuren bij te houden, deze uren worden maandelijks of periodiek schriftelijk door je werkgever verantwoord. Je werkgever kan een spaarsysteem hanteren voor het sparen van de plusuren (tot maximaal het aantal plusuren overeengekomen in je arbeidsovereenkomst). Deze “spaarrekening” kun je inzetten als er minuren ontstaan. Je werkgever mag deze minuren niet verrekenen met vakantiedagen of andere vrije dagen, tenzij jij hier expliciet om vraagt! 

Het aantal plusuren dat boven de gegarandeerde overeengekomen arbeidstijd uitkomt zal na afloop van de maand of periode moeten worden uitbetaald. 

Heb je toch nog vragen, of twijfel je over je eigen situatie, stel je vraag dan via onze contactpagina aan een van onze juristen.