In Nederland is een bedrijf met ten minste 50 werknemers verplicht om een ondernemingsraad (OR) in te stellen. Het maakt niet uit of het aantal werknemers uit parttimers of fulltimers bestaat, alle werknemers tellen mee.
Via een ondernemingsraad kunnen werknemers veel bewerkstelligen, want als OR kun je veel invloed uitoefenen op het beleid van de onderneming. Ik zie dan ook vaak dat in bedrijven waar een OR actief is, er goede en gunstige afspraken voor het personeel zijn gemaakt. Denk bijvoorbeeld aan een reiskostenvergoeding, een bonus bij goed presteren of een hogere eindejaarsuitkering dan in de cao is overeengekomen.
Doordat de OR namens de werknemers in direct contact staat met de directie, kan er op een heel effectieve wijze invloed uitgeoefend worden. In de wet zijn de bevoegdheden van de OR vastgelegd.
Invloed van de OR: geregeld in de wet
In de wet is vastgelegd dat de OR daarvoor heel veel bevoegdheden heeft:
- De OR heeft recht op informatie. De werkgever is verplicht ongevraagd bepaalde informatie te geven, zoals de jaarrekening, het sociaal jaarverslag, plannen voor de toekomst. Bovendien moet de werkgever alle informatie geven die een OR nodig heeft om haar werk goed te kunnen doen.
- De OR heeft adviesrecht op financieel-economische en bedrijfsorganisatorische besluiten, zoals reorganisaties, fusies, bedrijfssluitingen, grote investeringen en verhuizingen.
- De OR heeft instemmingsrecht op besluiten op het terrein van sociaal beleid als die niet in een cao zijn vastgelegd. Dit houdt in dat de werkgever bepaalde besluiten niet kan uitvoeren als de OR hiermee niet akkoord gaat. Bijvoorbeeld: als de directie de werktijden wilt wijzigen, heeft de OR recht op een instemmingsverzoek.
- De OR heeft het recht om zelf met voorstellen te komen, het zogeheten initiatiefrecht.
Geen cao? Wat kun je als OR doen?
Omdat de horeca op dit moment cao-loos is, staat het werknemers meer dan ooit vrij te onderhandelen over arbeidsvoorwaarden en goede afspraken te maken op bedrijfsniveau. Wat zijn de mogelijkheden in deze cao-loze tijd?
NB: hulp nodig bij het oprichten van een OR, je kan mailen met onze bestuurder Frans Wendelgelst op f.wendelgelst@fnvhorecabond.nl. Hij kan je van advies voorzien op het gebied van oprichten van een OR.